16 Kasım 2022 Dünya KOAH Günü Basın Bildirisi! “Sağlıklı
Nefes, Sağlıklı Yaşam”
https://toraks.org.tr/site/news/11059
16 Kasım 2022 Dünya KOAH Günü
Basın Bildirisi!..
KOAH, kalıcı solunumsal
yakınmalarla birlikte nefes alıp vermede zorluk ile karakterize, yaygın,
önlenebilir ve tedavi edilebilir bir akciğer hastalığıdır. Hastalık,
dünyada yetişkin nüfusun 10'da 1'ini etkiler ve dünya çapında en yaygın üç ölüm
nedeninden biridir. Tüm dünyada KOAH nedenli ölüm sayısı 2019'da 3,22
milyonu bulmuş ve ölüm sayısı 2007 ile 2017 arasında %17,5 artmıştır.
Günümüzde tütün kullanımı yanında,
iç ve dış ortamda fosil yakıt (odun, kömür, petrol, gaz) ile biyokütle (bitki
sapları, tezek vb) dumanına ve hava kirliliğine maruz kalma da önemli risk
faktörlerini oluşturmaktadır. Yetersiz beslenme, enfeksiyonlar ve/veya iç ve
dış ortam kirleticilerine pasif maruz kalmaya bağlı olarak doğumdan önce ve
sonra akciğer gelişiminin geri kalması da KOAH'a yol açabilir. Artan tütün
kullanımı, yoğun şehirleşme ve kötüleşen hava kalitesi de çoğu düşük ve orta
gelirli ülkelerde bu faktörlere maruz kalma riskini artırmaktadır. Bu risk
faktörlerine maruziyetin azaltılması, KOAH'ın gelecekteki yükünü azaltmak için
esastır.
KOAH erken yaşta başlayabilir ve
genç bireyleri etkileyebilir. KOAH öncesi koşulların farkına varılması, önlenmesi,
hasta olanların erken teşhisi ve uygun tedavi yaklaşımları önemlidir.
KOAH’da en sık görülen yakınmalar; öksürük, balgam,
nefes darlığı ve bazı olgularda yorgunluk hissidir. Hastanın
yakınmaları hastalığın ilerlemesi ile daha da artarak kişinin yaşam kalitesini
olumsuz etkiler. KOAH'ın tanısı, sağlık kurumlarında basit ağrısız
bir test olan “nefes ölçüm testi” ile kolayca konulabilir. Teşhisin
doğrulanması, solunum fonksiyon testleri kullanılarak hava akımında azalmaya
yol açan tıkanıklığın belirlenmesine bağlıdır.
KOAH tanısı konulan kişilerin
tütün ve tütün ürünlerinin kullanımını bırakmaları, zararlı toz ve gaz içeren
ortamlardan, hava kirliliğinden uzak durmaları, sağlıklı beslenmeleri ve günlük
egzersiz yapmaları gereklidir. Yoksulluk ve sağlıkta eşitsizliklerle ile
mücadele kitlesel önlemler için önemlidir.
KOAH tedavisinde nefes açıcı
özellikte “inhaler” olarak adlandırılan solunum yolu ile uygulanan ilaçlar ile
hava yollarındaki daralmanın azaltıp hastanın olabildiğince rahatlatılması
amaçlanmaktadır. Solunum yetmezliği olan KOAH’lı hastalarda evde oksijen
tedavisi ve/veya evde solunum cihazı tedavisi gibi tedavilere ihtiyaç
olabilmektedir. Son yıllarda KOAH hastalarının çok küçük bir alt grubunda, ehil
ellerde yapılması gereken yapılan bronkoskopik tedaviler hastalığı değil
etkilerini geçici bir süre giderebilen tedavilerdir ve hastalığı ortadan
kaldırmazlar.
Hastalığın seyrini kötüleştiren,
hatta ölümlere neden olan alevlenmelerden ve zatürreden korunmak için
grip ve zatürre aşılarının yaptırılması
ve nefes yoluyla alınan ilaç tedavilerinin düzgün
uygulanması gerekir. Bu tedavilerin yanı sıra sağlıklı beslenme,
fiziksel aktivitenin ve gerekirse akciğer rehabilitasyonu uygulanması
hastaların günlük yaşamlarının daha kaliteli hale gelmesini sağlar.
Bu
yıl 16 Kasım 2022’de gerçekleştirilecek olan Dünya KOAH Günü teması “Sağlıklı Nefes,
Sağlıklı Yaşam” olarak belirlenmiş olup yaşam boyu akciğer
sağlığının öneminin vurgulanması amaçlanmıştır.
Akciğerleri sağlıklı tutmak ve
sağlıklı nefes alabilmek için;
Tütün ve tütün ürünlerini
kullanmayın.
Soluduğunuz ortam havasını temiz
tutun.
Düzenli ve dengeli beslenin.
Düzenli egzersiz yapın.
Maskenizi takın.
Yaş grubunuza uygun aşınızı
olun.
T.C.
Sağlık Bakanlığı ve Türk Toraks Derneği olarak, GARD Türkiye (Kronik Havayolu
Hastalıkları Önleme ve Kontrol Programı) çerçevesinde, tüm hekimleri, kamu
yetkililerini, Ulusal örgütleri ve Ulusal ve yerel medyayı birlikte çalışmaya
davet ediyoruz.
Katkılarınız ve desteğiniz için
teşekkür ederiz.
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türk Toraks Derneği
Türkiye GARD