Astımınızla Sağlıklı Yaşayabilirsiniz!..
Dünya'da 300 milyon kişinin astımlı olduğu tahmin edilmektedir. Astımın çok sık görülmesi nedeniyle farkındalığının artırılması amacıyla her yıl mayıs ayının ilk Salı günü “Dünya Astım Günü” olarak kutlanmaktadır.
Astım her yaştan insanı etkileyen ataklar ile seyreden kronik bir akciğer hastalığıdır. Erişkinlerde ve çocuklarda görülme sıklığı yıllar içinde artan astım, tedavi ile kontrol altına alınabilmektedir. Peki, astımın belirtileri neler? Nasıl tedavi edilir? Hastalar nelere dikkat etmeliler? Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı’ndan Dr. Öğr. Üys. Özge Oral TAPAN , Astım ile ilgili olarak bilinmesi gerekenleri anlattı…
Astım solunum sisteminin kronik bir hastalığıdır. Ancak kontrol ve tedavi edilebilir bir hastalık olduğu unutulmamalıdır. Doktor kontrolünde olmak üzere tedavi ve kontrol edici ilaçlarınızı gerektiği kadar, gerektiği süre ve doğru olarak kullanırsanız normal bir yaşama sahip olabilirsiniz.
Astım hastalarına şunu diyoruz;
Astımlı olmaktan değil tedavi olmamaktan korkun. Hastalığınızı kontrol altında tutarak rahat nefes alın ve mutlu yaşayın. Unutmayın ki astımınızı kontrol altında tutmak çok büyük ölçüde sizin elinizde.
Astım nasıl bir hastalıktır ve belirtileri nelerdir?
Astım akciğer içi hava yollarında daralmaya neden olan ve alevlenmeler (ataklar) ile seyreden müzmin (kronik) bir akciğer hastalığıdır. Hava yollarındaki bu daralmanın nedeni mikrobik olmayan bir tür iltihap nedeniyle hava yolu duvarının şişmesidir. Hastalık tekrarlayan nefes darlığı, nefes alıp verirken ortaya çıkan hırıltı/hışıltı/ıslık sesi, göğüste baskı hissi ve öksürük gibi belirtilerle kendini gösterir.
Astım ne sıklıkta görülmektedir?
Dünyada yaklaşık 300 milyon kadar astımlı hasta olduğu tahmin edilmektedir. Ülkemizde ise yaklaşık her 12-13 erişkinden biri ve 7-8 çocuktan biri astım hastasıdır. Astımın görülme sıklığı yıllar içinde giderek artmaktadır.
Astım tedavi edilebilir mi?
Astım tedavisinin amacı hastalığın kontrol altına alınması ve sağlanan bu durumun idame ettirilmesidir. Dünyada olduğu gibi, ülkemizde de bu hastalığın tedavisi ile ilgili gerekli her türlü ilaç ve malzeme bulunmaktadır. Uygun ilaç tedavisiyle astımlılar iş ve okul dâhil günlük yaşamlarına, hastalık nedeni ileherhangi bir kısıtlanma olmadandevam edebilirler. Astım ilaçlarının büyük bir kısmı soluk alma yolu (inhalasyon) ile kullanılan ilaçlardır ve bu yolla daha az yan etki ile direk hava yollarında istenen tedavi edici etkiyi oluştururlar. Özel cihazlarla verilirler. Tedaviye başlanırken bu özel cihazların kullanım şekli mutlaka hastalara gösterilmelidir.
Astımlı hastalar nasıl yaşamalılar?
Astımlı hastalar, çevresel olarak yakınmalarını artıran faktörlere dikkat etmek koşulu ile günlük yaşamda diledikleri birçok şeyi yapabilirler. Astımlı hastaların günlük işlerini yapabilmesi seyahate gidebilmesi, hobileri ile uğraşması, kısaca yaşamın içinde yer almaları hekimlerin en arzu ettiği noktadır.
Astımlı hastalar spor yapabilir mi?
Astım spor yapılmasına engel değildir.Astımlı hastalar doktorlarıyla paylaşarak ve çevresel tetikleyicilere dikkat ederek yürüyüş, hafif koşu, yüzme hatta performans sporlarını yapabilirler.
Astımlı hastaların spor yapmasının astıma faydası var mı?
Astımda özellikle çocukluk yaş grubunda fiziksel aktivitenin artırılmasının, mümkünse düzenli sporun hastalığın seyrine olumlu katkıları olduğu gösterilmiştir. Bu sayede günlük kullanılan ilaç dozları, randevusuz hekim başvuruları ve astım nedeniyle hastaneye yatışlar, acile başvuruların azaltılabildiği saptanmıştır.
Astımlı hastaların beslenmesinde nelere dikkat etmesi gerekir?
Astımlı hastaların doktor tanılı besin alerjileri olmadıkça özel bir diyet yapmalarına gerek yoktur. Sağlıklı beslenmenin temel ilkeleri astımlı hastalar için de geçerlidir. Obezitesi olan astımlı hastalarda doktor ve diyetisyen gözetiminde kilo vermeleri hastalıkların seyrini olumlu etkileyecektir. Ülkemizde astımlı hastaların %10’undan fazlasının halen sigara içmekte olduğu ve %30-40’nın obez olduğu bildirilmiştir. Yapılan araştırmalarda sigarayı bırakmanın ve obez hastaların kilo vermesinin, astımın kontrolünü kolaylaştırdığı gösterilmiştir.
Astımı kontrol altında tutmak için astımlı hastalar ne yapmalıdır?
Astım kontrolünü güçleştiren etkenler arasında ilaçların doğru teknikle ve düzenli kullanılmamasının yanı sıra, sigara dumanı, alerjenler ve kimyasallar gibi tetikleyicilere maruz kalmak ve obezite sayılabilir. Yapılan araştırmalarda hastaların ilaçlarını doktorunun önerdiği şekilde kullanmasının, sigarayı bırakmanın ve obez hastaların kilo vermesinin, sağlıklı ve dengeli beslenmenin, düzenli egzersiz yapmanın, solunan ortam havasını temiz tutmanın astımın kontrolünü kolaylaştırdığı gösterilmiştir.
Unutmayın! Hayat nefesle başlar, nefesinizi rahatlatın. Astımınızla sağlıklı yaşayabilirsiniz.